Balıklıgöl, hem İslam hem de Yahudi ve Hristiyan mitolojileri için önemli bir yere sahiptir. Balıklıgöl’de yaşayan sazan türü balıklar ise kutsal sayılır ve yenmez. Balıklıgöl, Şanlıurfa’nın en çok ziyaret edilen tarihi ve kültürel mekanlarından biridir.
Balıklıgöl, Halil-Ür Rahman Gölü ve Ayn-i Zeliha Gölü olmak üzere iki gölden oluşmaktadır. Halil-Ür Rahman Gölü, 150 metre uzunluğunda ve 30 metre genişliğindedir. Derinliği 3-5 metre civarındadır. Ayn-i Zeliha Gölü ise 120 metre uzunluğunda ve 25 metre genişliğindedir. Derinliği 2-4 metre arasındadır. Her iki göl de doğal kaynaklardan beslenmektedir.
Balıklıgöl’ün tarihi, MÖ 1000-300 yılları arasında net olmayan bir tarihte başlamaktadır. Balıklıgöl havuzları, yarı kadın yarı balık olan tanrıça Atargatis için yapılmış birer antik pagan tapınaklarıdır. Bu tapınaklar, daha sonra İslam döneminde İbrahim peygamberin ateşe atılmasıyla ilgili bir efsane ile bağdaştırılmıştır.
Efsaneye göre, Nemrut adlı zalim bir hükümdar, tek tanrıya inanan İbrahim peygamberi ateşe atar. Ancak Allah, ateşe "Ey ateş, İbrahim’e karşı serin ve selamet ol" emri verir. Bu emir üzerine ateş suya, odunlar da balığa dönüşür. İbrahim peygamber sağ olarak düşer. Bu olayın yaşandığı yer Halil-Ür Rahman Gölü’dür. Nemrut’un kızı Zeliha da İbrahim peygamberi sevdiği için onun peşinden atlar. Zeliha’nın düştüğü yerde ise Ayn-i Zeliha Gölü oluşur.
Balıklıgöl’deki balıkların kutsal olduğuna inanılır ve bunlara dokunmak veya yemek yasaktır. Balıkların bıyıklı sazan türü olduğu ve havyarının zehirli olduğu bilinmektedir. Balıkların sayısı yaklaşık 10 bin civarındadır. Balıkların beslenmesi için göl kenarında yem satış noktaları bulunmaktadır.
Balıklıgöl, günümüzde Şanlıurfa’nın en önemli turistik cazibe merkezlerinden biridir. Balıklıgöl’ün çevresinde pek çok tarihi ve kültürel eser bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Rızvaniye Camii: 1736 yılında inşa edilen cami, Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşımaktadır.
- Mevlid-i Halil Camii: 1170 yılında yapılan cami, İbrahim peygamberin doğduğuna inanılan mağarayı içermektedir.
- Urfa Kalesi: MÖ 9. yüzyılda Asurlular tarafından yapılan kale, daha sonra Roma, Bizans, Selçuklu, Memlük ve Osmanlı dönemlerinde de kullanılmıştır.
- Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi: 2015 yılında açılan müze, Göbeklitepe başta olmak üzere Şanlıurfa ve çevresindeki arkeolojik kazılarda bulunan eserleri sergilemektedir.
Balıklıgöl, Şanlıurfa’nın tarihi, kültürel ve dini açıdan zengin bir yerdir. Balıklıgöl’ü ziyaret edenler, hem efsaneleri hem de gerçekleri keşfedebilirler.