Otizm, birçok alt tipi olan geniş bir terimdir. Otizmli bireylerin kendine özgü güçlü yanları ve zorlandıkları alanlar olabilir. Otizm spektrum bozukluğu, otizmin belirtilerine göre üç farklı şekilde sınıflandırılmaktadır:
- Klasik Otizm: Sosyal etkileşim ve iletişim sorunlarının ağır biçimde görüldüğü, dil ve konuşma gecikmeleri, tekrarlayıcı davranışlar ve belirli ilgi alanları gibi belirtilerle kendini gösterir.
- Asperger Sendromu: Otizmin daha hafif seyrettiği bu tip bozukluklarda, diğer otizm türlerinde olduğu gibi sosyal davranışlarda anormallik gözlenir. Fakat Asperger sendromunda konuşma bozukluğu ve zihinsel engellilik gibi problemler görülmez.
- Atipik Otizm: Klasik otizm ve Asperger sendromu ile ortak belirtileri bulunan, ancak tüm kriterleri taşımayan bireyler atipik otizm bozukluğu tanısı alır. Bu tip otizm bozukluğu taşıyan kişiler, sosyalleşmede ve normal yaşamlarını sürdürmede ileri derecede sorun yaşamazlar ve topluma diğer otizm çeşitlerine göre topluma daha kolay uyum gösterirler.
Otizmin nedenleri
Otizmin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Genetik olduğu düşünülmektedir. Erkeklerde kızlara oranla daha sık görülür. Otizmli bireyler üzerinde yapılan klinik çalışmalarda, çevresel faktörlerin de otizme yol açabildiği kabul edilmektedir. Genetik yolla gelişen otizm çeşidinde, farklı birkaç genin hastalığın gelişiminde rol aldığı söylenebilir. Bazı vakalarda Rett sendromu ve FXS sendromu bozuklukları otizmin ortaya çıkışıyla ilişkilendirilmiştir. Çevresel faktörlerin otizmin ortaya çıkışını hızlandırması ya da hastalığa neden olup olmadığı günümüzde halen uzmanlar tarafından araştırılmaya devam etmektedir. Otizmin ortaya çıkmasına sebep olabilecek çevresel faktörler arasında; gebelik sırasında alınan ilaçlar, viral enfeksiyonlar ve hamilelik sırasında meydana gelen sıra dışı komplikasyonlar gibi farklı etkenler değerlendirilmektedir.
Otizmin belirtileri
Otizm, genellikle ilk 3 yaşta başlayan ve hayat boyu devam eden bir bozukluktur. Otizmin belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak aşağıdaki belirtiler otizmli bireylerde görülebilir:
- Göz teması kuramama, yaşıtlarıyla ilgilenmeme ve oyun oynamama, normal mimik ve duygusal ifadeleri göstermeme, etkileşim başlatma ve sürdürmede zorluk
- Konuşamama, aynı kelimenin sürekli tekrarı (ekolali), konuşan çocuk