İhlas Suresi, Allah’ın birliğini, sıfatlarını ve eşsizliğini özlü bir şekilde ifade eder. Bu yüzden sureye İhlas adı verilmiştir. İhlas, samimi olmak, dine içtenlikle bağlanmak demektir. Allah’a bu surede anlatıldığı şekilde inanan, tevhid inancını tam anlamıyla benimsemiş ihlâslı bir mümin olacağı için sure bu adla anılmaktadır.
İhlas Suresi’nin Fazileti ve Önemi
İhlas Suresi’nin fazileti ve önemi hakkında pek çok hadis-i şerif vardır. Bu hadislerden bazıları şunlardır:
- Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Varlığım elinde olan Allah’a yemin ederim ki bu sure Kur’an’ın üçte birine denktir.” (Buhari, Tevhid, 1)
- Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Kim Kul hüvellâhu ahad süresini günde iki yüz sefer okursa, üzerindeki kul borcu hariç, elli yıllık günah (amel defterinden) silinir.” (Tirmizi, Fezailu’l-Kur’an, 11)
- Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Kim sabah namazından sonra on kere İhlas suresini okursa, akşama kadar Allah ona yüz bin sevap yazar, yüz bin günahını siler ve ona yüz bin derece yükseltir. Kim akşam namazından sonra on kere İhlas suresini okursa, sabaha kadar Allah ona aynı şekilde mükafat verir.” (Ahmed b. Hanbel, Müsned, II/84)
Bu hadislerden anlaşıldığı üzere, İhlas Suresi’nin okunması hem dünya hem de ahiret hayatı için büyük faydalar sağlamaktadır. İhlas Suresi, Allah’ın varlığını, birliğini ve kimseye muhtaç olmadığını anlatmaktadır. Bu sureyi okuyan kişi, Allah’ın zatına ve sıfatlarına iman etmiş ve O’na ihlâsla bağlanmış olur. Bu da kişinin kalbini nurlandırır, ruhunu temizler ve ibadetlerini güzelleştirir.
İhlas Suresi’nin Arapça yazılışı ve Türkçe okunuşu şöyledir:
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّح۪يمِ قُلْ هُوَ اللّٰهُ اَحَدٌۚ ﴿١﴾ اَللّٰهُ الصَّمَدُۚ ﴿٢﴾ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْۙ ﴿٣﴾ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَدٌ ﴿٤
Bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm.
1- Kul hüvellâhu ehad.
2- Allâhu’s-samed.
3- Lem yelid ve lem yûled.
4- Ve lem yekun lehû kufuven ahad.
İhlas Suresi’nin Türkçe anlamı ise şöyledir:
Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla.
1- De ki: O Allah birdir.
2- Allah samed (her şey O’na muhtaç, O kimseye muhtaç değil)'dir.
3- O doğurmamıştır ve doğurulmamıştır.
4- Ve hiçbir şey O’nun dengi değildir.
İhlas Suresi’nin Tefsiri
İhlas Suresi’nin tefsiri hakkında farklı görüşler vardır. Bazı alimler, surenin Mekke’de, bazıları ise Medine’de indiğini söylemişlerdir. Mekke’de indiğini söyleyenler, Mekkeli müşriklerin Hz. Peygamber’e gelerek “Bize rabbinin soyunu anlat” dediklerini, bunun üzerine bu surenin indiğini bildiren rivayetleri delil getirmişlerdir (Ahmed b. Hanbel, Müsned, V/133-134). Medine’de indiğini söyleyenler ise yahudilerle hıristiyanların Hz. Peygamber’e yönelttikleri Allah hakkındaki sorulara bir cevap olmak üzere Cebrail’in Hz. Peygamber’e gelip “Kul hüvellahü ehad” suretini okuduğunu bildiren rivayetleri delil göstermişlerdir (Taberi, Camiu’l-Beyan, XXX/221-222; Razi, Mefatihu’l-Gayb, XXXII/175). Ancak surenin üslubu ve içeriği Mekke döneminde indiği izlenimini vermektedir.
Surenin konusu, Allah’ın zatına ve sıfatlarına iman etmektir. Surede Allah’ın birliği, samedliği, doğurmaması ve doğurulmaması, eşi ve dengi olmaması gibi sıfatları vurgulanmaktadır. Bu sıfatlar, Allah’ın varlığının ezelî, ebedî, zarurî ve kendinden olduğunu; her şeyi yaratan, her şeyin maliki ve mukadderatının hakimi olduğunu; her şeyi bilen ve her şeye kadir olduğunu; noksan sıfatlardan münezzeh olduğunu göstermektedir. Bu sureyi okuyan kişi, Allah’ın zatını ve sıfatlarını tanımış ve O’na ihlâsla bağlanmış olur.