Okulların tatil edilmesiyle birlikte öğrenciler, serbest zamanlarını değerlendirme fırsatı buluyor. Ancak, özellikle teknolojik cihazlar üzerinde oyun oynayarak uzun süre geçiren çocuklar ve gençler için uzmanlar önemli uyarılarda bulunuyor. Uzmanlar, bu durumun çocukların fiziksel, bedensel, ruhsal ve göz sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olabileceğini belirtiyor.
Fiziksel Sağlık
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Demir, uzun süre bilgisayar veya tablet başında oturmanın çocukların duruş bozukluklarına, kas ve iskelet sisteminde problemlere yol açabileceğini ifade ediyor. "Çocukların hareket etmeleri, fiziksel aktivitelerde bulunmaları çok önemlidir. Gün boyunca belirli aralıklarla mola vererek, dışarıda oynamaları ve egzersiz yapmaları gerekmektedir," diyen Demir, ebeveynlerin çocuklarına fiziksel aktiviteye teşvik edici rol model olmaları gerektiğini vurguluyor.
Ruh Sağlığı
Psikolog Canan Yıldız ise, dijital oyunların çocukların ruhsal sağlıkları üzerinde de ciddi etkileri olabileceğini söylüyor. "Çocukların sanal dünyada uzun süre geçirmesi, gerçek hayattan kopmalarına ve sosyal izolasyon yaşamalarına neden olabilir. Bu durum, ilerleyen yaşlarda depresyon ve anksiyete gibi ruhsal sorunlara yol açabilir," diyen Yıldız, ailelerin çocuklarına denge kurmayı öğretmelerinin önemine değiniyor. Ayrıca, Yıldız, çocukların sanal dünya yerine sosyal aktivitelerle ilgilenmelerinin, arkadaşlarıyla vakit geçirmelerinin ruhsal sağlıklarını olumlu yönde etkileyeceğini belirtiyor.
Göz Sağlığı
Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Lokman Balyen, uzun süre ekrana bakmanın çocukların göz sağlığını tehdit ettiğini dile getiriyor. "Ekran başında uzun süre kalmak, göz kuruluğu, bulanık görme ve baş ağrısı gibi şikayetlere neden olabilir. Ekran kullanım süresi günde 2 saati geçmemelidir. 20-20-20 kuralı uygulanmalıdır; yani her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 metre uzaklığa bakılmalıdır," diyen Yılmaz, çocukların ekran başında geçirdikleri sürenin mutlaka kontrol edilmesi gerektiğini söylüyor.
Türkiye'den Araştırmalar
Türkiye'de yapılan araştırmalar da bu konudaki endişeleri destekliyor. İstanbul Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışma, çocukların %70'inin tatil döneminde günde 3 saatten fazla dijital oyun oynadığını ve bu çocukların büyük bir kısmının çeşitli sağlık sorunları yaşadığını ortaya koyuyor. Aynı çalışmada, uzun süre ekran başında vakit geçiren çocukların %40'ında duruş bozukluğu ve %35'inde göz yorgunluğu şikayetleri olduğu belirlenmiştir.
Ebeveynlere Tavsiyeler
Uzmanlar, ebeveynlerin bu konuda bilinçli olmaları ve çocuklarının teknoloji kullanımlarını sınırlamaları gerektiğini vurguluyor. İşte bazı öneriler:
-Günlük ekran süresi sınırlaması:
Çocukların günlük ekran süresi 2 saatle sınırlandırılmalı.
-Aktif oyun zamanı:
Çocukların her gün dışarıda aktif oyun oynamaları teşvik edilmeli.
- Dijital detoks günleri:
Haftada bir gün dijital cihazlardan uzak, tamamen teknoloji dışı aktivitelerle geçirilmelidir.
-Aile içi etkinlikler:
Aile içi sosyal etkinlikler planlanmalı, birlikte vakit geçirilmeli.
-Dijital içerik kontrolü:
Çocukların oynadıkları oyunlar ve izledikleri içerikler yaşlarına uygun olmalı, içerik kontrolü sağlanmalıdır.
Konu hakkında söz konusu uzmanlar, tatilde öğrencilerin dijital oyunlar yerine daha sağlıklı ve dengeli aktivitelerle vakit geçirmeleri, onların uzun vadede daha sağlıklı bireyler olmalarına katkı sağlayacağının altını çizdi. Aynı uzmanlar ebeveynlerin bu konuda gösterecekleri özen, çocuklarının hem fiziksel hem de ruhsal sağlıklarını korumada önemli bir rol oynayacaklarını belirtti.