Havacılık sektöründe, havalimanları, hava sahaları, rotalar, engeller, prosedürler gibi bilgilerin tek bir formatta toplanması, okunması, dijitalleştirilmesi ve dağıtılması büyük önem taşıyor. Bu amaçla, uluslararası otoriteler tarafından Havacılık Bilgi Değişim Modeli (AIXM) adı verilen bir format geliştirildi. AIXM formatı, XML tabanlı olarak oluşturuluyor ve sürekli olarak güncelleniyor. AIXM, 5. sürümle beraber Coğrafi İşaretleme Dili formatını da destekliyor.
AIXM Management System ile 4 farklı modül
Türk teknoloji ve yazılım şirketleri, farklı alanlarda geliştirdikleri çözümlerle global alandaki ihtiyaçları karşılıyor. Havacılık alanındaki çözümleri ve uluslararası alandaki ihracat başarılarıyla dikkati çeken Haritaevi Havacılık Mühendislik AŞ, AIXM formatıyla ilgili yürüttüğü çalışmalar sonucunda AIXM Management System adlı bir yazılım üretti.
Yazılım, viewer, converter, editor ve validator olmak üzere 4 farklı modülden oluşuyor. Viewer modülü, AIXM formatındaki verilerin haritada 3 boyutlu olarak görüntülenmesini, düzenlenmesini ve metaverilerin ağaç yapısındaki tablo halinde gösterilmesini sağlıyor. Converter modülü, vektör formatlı (.kml ve .shp) eTOD (electronic Terrain and Obstacle Data), AMDB (Aerodrome Mapping Database), ASRN (Aerodrome Surface Routing Network) verilerinden AIXM’e saniyeler içinde otomatik olarak dönüşüm yapabiliyor. Editor modülü, AIXM formatındaki verilerin oluşturulmasını, düzenlenmesini ve kaydedilmesini sağlıyor. Validator modülü, AIXM formatındaki verilerin doğruluğunu ve uyumluluğunu kontrol ediyor.
Dünyadaki rakiplerinden ayrışıyor
Haritaevi Havacılık Mühendislik AŞ, AIXM Management System yazılımını 2022’nin ikinci çeyreğinde AR-GE çalışmalarına başlayarak 2023’ün 3. çeyreğinde kullanıma sundu. Yazılım, dünyada bu alanda kullanılan 2 büyük yazılımdan ayrışan özelliklere sahip.
Yazılım, çok hızlı reaksiyon gösterip dönüşümde hız farkı yaratması, yazılımın geliştirilmeye açık olması, kendi doğrulama altyapısını sunması, birden fazla dosyayı tek seferde okuması, harita üzerinde gösterilen herhangi bir yüzeye tıklatıldığında o yüzeye ait özniteliklerin gösterilmesi ve her bir katmanın 3 boyutlu haritada gizlenebiliyor olması gibi özellikleriyle mevcut yazılımlara göre üstünlükler taşıyor.
Farklı ihtiyaçlara cevap veriyor
Yazılım, havacılık sektöründe farklı amaçlarla kullanılabiliyor. Hava yolu şirketleri, viewer modülü ile AIXM formatındaki verileri haritada görüntüleyebiliyor. Düzenleyici kuruluşlar, converter, editor ve validator modülleri ile AIXM formatındaki verileri oluşturabiliyor, düzenleyebiliyor ve doğrulayabiliyor.
Yazılımın ücretsiz sürümü havacılık uzmanları ve diğer kullanıcılara açıkken, geri dönüşler yazılımın geliştirilmesinde değerlendiriliyor. Global havayolları ve havacılık endüstrisi kuruluşları demo sunum isterken, Türkiye’den de sisteme üyeler oldu.
Yazılım, havacılık sektöründe elektronik arazi verilerinden AIXM’e dönüşüm sağlayan bu boyutta bir yazılım bulunmaması nedeniyle büyük bir ihtiyacı karşılıyor. Haritaevi Havacılık Mühendislik AŞ, yazılımı geliştirmeyi de sürdürüyor.
