Senelerin iş hayatlarına adamış olan birçok kişi işgücü kaybı yaşamadan erken emekli olabilmenin yollarını arar. ‘Yaşlılık dönemi’ olarak adlandırılan o dönem içerisinde kendisine belki de ilk kez zaman ayırmak, sevdikleri ile vakit geçirmek, yeni yerler keşfetmek isteyen birçok kişi, zaman kaybı yaşamadan emekli olabilmenin mümkün olup olmadığını sık sık sorgular.
Emeklilik sistemi, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı olarak yürüttüğü bir sistemdir. Bu sistem dahilinde yürürlüğe girmiş olan sigorta kanunları, kişilerin emeklilik için yaş, sigortalılık süresi ve prim şartlarını sağlamalarını gerektirir. Ancak bazı durumlarda bu şartların esnetilmesi ve erken emeklilik ayrıcalığının devreye girmesi söz konusudur. Bu noktada ‘yıpranma hakkı’ uygulamasına dikkat çeken uzmanlar, söz konusu hakkın getirilerine ilişkin ayrıntıları paylaştı.
BAZI MESLEK GRUPLARI İÇİN GEÇERLİ
Sosyal Güvenlik Kurumu uzmanları tarafından verilen bilgilere göre avukatlar, bazı sağlık çalışanları, TBBM yasama organı üyeleri, basın mensupları ve daha pek çok grup, yıpranma hakkı kapsamında erken emekli olabilir. Ayrıca avukatlar ek olarak 1 yıllık staj sürelerini de borçlanarak emeklilik tarihlerini öne çekebilir.
Yıpranma hakkı, ağı iş koşullarında çalışan kişileri kapsamaktadır. Bu hak doğrultusunda her 360 günlük çalışmaya ek olarak 5 yıla kadar yıpranma süresi ilave edilir. Böylelikle kişi, ağır işlerde emek sarf ettiği için bir nevi erken emeklilik ile ödüllendirilmiş olur.
YIPRANMA HAKKI İÇİN BAŞVURUYA GEREK VAR MI?
Yıpranma hakkı, ağır şartlarda çalışma şartlarına sahip olan meslek grupları için geçerlidir. Bu hak kişinin sigortalı işine bağlı olarak verildiği için Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından otomatik olarak sisteme işlenir. Dolayısı ile ilgili meslek gruplarından herhangi birinde çalışan, çalışacak olan veyahut da hayatının bir döneminde çalışmış olan herkes, yıpranma hakkı uygulaması kapsamında erken emeklilik fırsatından yararlanabilir.