Türkiye’de 50 bin 370 mahalle ve köy muhtarı bulunuyor. 31 Mart yerel seçimlerinden sonra toplumun bir kesiminde, muhtarlar bu çağda hala olmalı mı tartışmaları gündeme geldi.
Muhtarlığın kaldırılması tartışmaları ile ilgili Şanlıurfa Muhtarlar Derneği Başkanı İbrahim Halil Haktankaçmaz Harran Ovası mikrofonlarına konuştu.
Muhtarın hem muhtarlık hem de ek iş yapması konusuna değinen Haktankaçmaz, muhtarın asli vazifesiyle uğraşması gerektiğini dile getirdi.
Muhtarlıkta gönüllülüğün esas olduğunu söyleyen Haktankaçmaz, beş dönem maaş almadan muhtarlık yaptığını ifade etti.
“Muhtarların ticaret yapmasında herhangi bir engel yoktur”
Şanlıurfa Muhtarlar Derneği Başkanı İbrahim Halil Haktankaçmaz
Muhtarlıkların kaldırılması ile ilgili konuşan Haktankaçmaz, “Muhtarların ticaret yapmasında herhangi bir engel yoktur. Muhtarlık unvanını ticaret içerisine karıştırmadıysa muhtarlık dışında ticarette yapabilir. Muhtarın öyle bir hakkı var. Memur gibi değildir. İkisini aksatmadan yapması gerekir. Muhtar ya muhtarlığını ya da işini aksatıyor. ‘Muhtar herhangi bir kurumda çalışabilir mi’ diye görüş istemişler. Cumhurbaşkanlığı genelgesinde görüşün karşılığını okudum. Eğer muhtarlığını aksatmıyor ise mesele yok. Eğer işini aksatmıyorsa problem yok. Muhtarlığını yapmayıp işe gidiyorsa kaymakamlıkların buna müdahil olması lazım. Muhtarlığını belirli saatlerde açma zorunluluğu vardır. Eğer açmıyorsa muhtarlığını iptal etmesi gerekir. Eğer işi var da işe gitmiyorsa işini aksatıyorsa işverenin işini feshetmesi gerekiyor. Aslında kurumlara bırakılmış bir şey. Bu bir genelgedir ama kurumların kendi amirlerine bırakılmıştır. İşini aksatıyorsa işten çıkartabilirsin. Muhtarın keyfine bırakmıyorlar. Meclis üyeleri gibi değildir. Muhtarlığını düzgün yapıyorsa problem yok. Eğer muhtarlığını yapmayıp da işe gidiyorsa muhtarlığını görevden alması lazım. Eğer işe gitmeyip de muhtarlık yapıyorsa işverenin işten çıkarması gerekiyor. Genelgenin karşılığı bu şekildedir. Buna bir düzen getirilmesi lazım.” dedi.
“Muhtarlıkları ya kurumsallaştırsınlar ya da kaldırsınlar”
Muhtarın mecliste söz hakkına sahip olması gerektiğini ifade eden Haktankaçmaz, şöyle devam etti:
“Biz hep siyasilerin ve bürokratların üç beş yerden maaş aldığını şikâyet ediyoruz. Aynı şeyi muhtarında yapması doğru değildir. Eleştirdiğimiz ve kabul etmediğimiz bir şeyi bizim de yapmamızı kabul etmiyorum. Muhtarlıkları ya kurumsallaştırsınlar ya da kaldırsınlar. Daha önce de bunun alt yapısı hazırlandı. Tüm İçişleri Bakanlığında, ilçe belediyeleri ve büyükşehir de dahil muhtarlar dairesi kuruldu. Muhtarlara müdürlükler kuruldu. Muhtarları kaldırma gibi bir pozisyona getirdiler. Ama ne hikmetse kaldırmadılar. Yani bu sistemde muhtarları çok da işlevsel görevi olduğunu düşünmüyorum. Çünkü icra makam değil. Biz muhtarlar, halkın sorununu ilgili makama götürme noktasındayız. Ama götürdüğümüz işlerin çoğunu yaptıramıyoruz. Birçok bürokrasi engel önümüze çıkabiliyor. Muhtar icra makamı olsun. Muhtarın mecliste söz hakkına sahip olması gerektiğini düşünüyorum.”
“Muhtarlık kutsal bir görevdir”
Muhtarlığın sorumlu olduğu mahallesinin bütün külfetini sırtında taşıyan bir kurum olduğunu dile getiren Haktankaçmaz, “Muhtarlık kaldırılsın demek çok basit. Muhtarlık sanki ülkenin üzerinde tek ekonomik külfet gibi gösterilmesini doğru bulmuyorum. Muhtarlar sadece ikametgâh verme noktasından çıktı. Sosyal işlerde, sağlıkta, eğitimde ve bürokrasinin tamamında muhtar var. Muhtarın olması gerektiğini düşünüyorum. Her ne kadar iletişim çağının çok hızlı olduğu bir dönemden geçiyorsak dahi adamın elektriği gidince ilk arayacağı kişi muhtar. Sağlık alanında sorunlar yaşadığında direk ulaşabildiği bir insan muhtar. Bir bürokrat ya da siyasiye ulaşamıyorlar. Deprem ve afet sürecinde her şey bizim sırtımızdan geçti. Teşekkür edende küfredende bize etti. Muhtarlar olarak bu süreci çok iyi geçirdiğimizi düşünüyorum. Bu sadece benden ya da muhtardan kaynaklanan bir şey değildir. Belediye başkanımız ve kaymakamımız ile ekip ruhuyla çalıştık. Muhtar olmasaydı çok büyük sıkıntılar yaşardık. Biz kaymakamında elini rahatlattık belediyenin de elini rahatlattık. Dolayısıyla muhtarlık kutsal bir görevdir. Muhtarlıklar kaldırılsın ama yerine bir oluşum yapılsın. Bu sistemde muhtarlık yapmanın da çok bir anlamı yok.” ifadelerini kullandı.
“Muhtarlıkta gönüllülük esastır”
Muhtarlıkta gönüllülüğün esas olduğunu söyleyen Haktankaçmaz, son olarak şu ifadelere yer verdi:
“Bu paraya, bu maaşa muhtarlık yapılmaz. Muhtarlıkta gönüllülük esastır. Daha önce yedi dönem muhtar olduğumu söyledim. 5 dönem devlette hiçbir şekilde ne bir maaş aldık ne de devlet bizim bağ-kur primlerimizi yatırdı. Ödediğim primler ile ben emekli oldum. Maaş daha yeni oldu. Burası Urfa, İstanbul gibi metropol bir şehir değil. Burada sabah sekiz akşam beş muhtarlık yapamazsın. Burada yirmi dört saat görevinin başındasın. Adamın tebligatı gelmiştir gecenin bir saatinde seni arar. Merak eder ve gece saat iki-üç demez. Arar ’muhtar geldim bir tebligatım gelmiş onu almam lazım’ der. Kalkar pijamamı değişir gelip onun evrakını veririm.”
