Kadir Suresi, Kur’an’ın Kadir gecesinde indirildiğini, bu gecenin bin aydan daha hayırlı olduğunu, meleklerin ve Ruh’un (Cebrail) bu gecede Allah’ın izniyle her türlü iş için indiklerini ve bu gecenin tan yeri ağarıncaya kadar bir selamet olduğunu bildirir. Bu yüzden sureye Kadir adı verilmiştir. Kadir, güç, hüküm, değer, şeref gibi anlamlara gelir. Özellikle Kur’an’ın bu gecede indirilmesinin geceyi şereflendirdiğini ve kadrini yücelttiğini ifade etmek üzere ona bu isim verilmiştir.
Kadir Suresi’nin Fazileti ve Önemi
Kadir Suresi’nin fazileti ve önemi hakkında pek çok hadis-i şerif vardır. Bu hadislerden bazıları şunlardır:
- Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Kim Kadir Gecesi’ni, fazilet ve kudsiyetine inanarak ve sevabını yalnız Allah’tan bekleyerek ibadet ve taatle geçiren kimsenin (kul hakkı hariç) geçmiş günahları bağışlanır.” (Müslim, Müsâfirîn, 174)
- Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Kim Kadir Suresi’ni okursa, Allah ona Kur’an’ı okumuş gibi sevap verir.” (Tirmizi, Fezâilü’l-Kur’ân, 9)
- Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Kim Kadir Suresi’ni her gece okursa, Allah onu her türlü beladan korur.” (İbn-i Kesir, Tefsiru’l-Kur’âni’l-Azîm, VIII/472)
Bu hadislerden anlaşıldığı üzere, Kadir Suresi’nin okunması hem dünya hem de ahiret hayatı için büyük faydalar sağlamaktadır. Kadir Suresi, Kur’an’ın indirildiği mübarek geceye dikkat çeker ve bu gecede yapılan ibadetlerin değerini arttırır. Bu sureyi okuyan kişi, Allah’ın rızasını kazanır, günahlarından arınır ve belalardan korunur.
Kadir Suresi’nin Arapça yazılışı ve Türkçe okunuşu şöyledir:
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّح۪يمِ إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ ﴿١﴾ وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ ﴿٢﴾ لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ ﴿٣﴾ تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ ﴿٤﴾ سَلَامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ ﴿٥
Bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm.
1- İnnâ enzelnâhu fî leyletil kadr.
2- Ve mâ edrâke mâ leyletul kadr.
3- Leyletul kadri hayrun min elfi şehr.
4- Tenezzelul melâiketu ver rûhu fîhâ bi izni rabbihim min kulli emrin.
5- Selâmun, hiye hattâ matlaıl fecr.
Kadir Suresi’nin Türkçe anlamı ise şöyledir:
Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla.
1- Doğrusu Biz, onu (Kur’an’ı) Kadir gecesinde indirdik.
2- Kadr gecesinin ne olduğunu bilir misin sen?
3- Kadr (Kadir) gecesi; bin aydan daha hayırlıdır.
4- O gece Rab’lerinin izniyle Ruh ve melekler, her türlü iş için iner de iner.
5- O gece, tan yerinin ağarmasına kadar süren bir esenliktir.
Kadir Suresi’nin Tefsiri
Kadir Suresi’nin tefsiri hakkında farklı görüşler vardır. Bazı alimler, surenin Mekke’de, bazıları ise Medine’de indiğini söylemişlerdir. Mekke’de indiğini söyleyenler, Mekkeli müşriklerin Hz. Peygamber’e gelerek “Bize rabbinin soyunu anlat” dediklerini, bunun üzerine bu surenin indiğini bildiren rivayetleri delil getirmişlerdir (Ahmed b. Hanbel, Müsned, V/133-134). Medine’de indiğini söyleyenler ise yahudilerle hıristiyanların Hz. Peygamber’e yönelttikleri Allah hakkındaki sorulara bir cevap olmak üzere Cebrail’in Hz. Peygamber’e gelip “İnnâ enzelnâhu fî leyletil kadr” suretini okuduğunu bildiren rivayetleri delil göstermişlerdir (Taberi, Camiu’l-Beyan, XXX/166; Razi, Mefatihu’l-Gayb, XXXII/27). Ancak surenin üslubu ve içeriği Mekke döneminde indiği izlenimini vermektedir.
Surenin konusu, Kur’an’ın indirildiği gece olan Kadir gecesidir. Surede Kur’an’ın bu gecede indirildiği bildirilmekte ve bu gecenin önemi anlatılmaktadır. Kadr kelimesi sözlükte “güç, hüküm, değer, şeref” gibi anlamlara gelir. Özellikle Kur’an’ın bu gecede indirilmesinin geceyi şereflendirdiğini ve kadrini yücelttiğini ifade etmek üzere ona bu isim verilmiştir. Bu sûre inmeden önce gecenin böyle bir ismi yoktu. Duhân sûresinde, “Biz onu mübarek bir gecede indirdik” (44/3) buyurularak bu gecenin bereketli, hayırlı, uğurlu, önemli ve kutsal bir gece olduğu açıkça ifade edilmiştir.
Sûrenin ilk âyetinde Kur’an’ın bu gecede, Bakara sûresinde de (2/185) ramazan ayında indirildiği belirtilmiştir. Buna göre Kadir gecesinin ramazan ayı içerisinde olduğu açıktır; ramazanın hangi gecesine denk geldiği konusunda farklı görüşler vardır. Bununla birlikte, Buhârî ve Müslim’in kaydettiği, Hz. Âişe’ye isnad edilen ve Alak sûresinde naklettimiz bir hadiste Hz. Peygamber’e ilk vahyin Ramazan’ın 27. gecesinde geldiği bildirilmiş; bu sebeple Kadir gecesinin Ramazan’ın 27. gecesi olduğu yönünde genel bir kanaat oluşmuştur.
